Παντελής Χορν
Ο Σέντζα.ς υπήρξε το έργο της προτίμησης του ίδιου του συγγραφέα .Παίχτηκε στη σκηνή του θεάτρου Κεντρικόν, στις 22 Μαΐου 1925. Ο Σέντζας είναι κωμωδία χαρακτήρα. Δέκα πρόσωπα πλαισιώνουν τον Σέντζα, δέκα ρόλοι μοιρασμένοι με γεωμετρική συμμετρία.
Ο Πραματευτής, διεφθαρμένος και ερωτύλος, είναι το αρνητικό είδωλο του Σέντζα: αν και ικανός, δηλώνει ανίκανος, επιδιώκοντας κι αυτός ένα φαίνεσθαι αντίθετο από το είναι του. Μόνο που το προσωπείο που επέλεξε ο Πραματευτής δεν είναι παρά η αναπόδραστη πραγματικότητα του Σέντζα. Έτσι, η συνάντηση των δύο προσώπων είναι , ουσιαστικά, η συνάντηση του ήρωα με τον εαυτό του.
Η Μαρίτσα, το ερωτικό αντικείμενο του Σέντζα. Αποδεικνύεται το θετικότερο πρόσωπο στο σύνολο της διανομής καθώς είναι η μόνη που δε φέρει προσωπείο.
Με μόνη εξαίρεση τη Μαρίτσα όλοι και όλες στον Σέντζα είναι πρόσωπα με μάσκα. Διακρίνουμε μια πρώτη ομάδα τεσσάρων γυναικείων προσώπων. Κοινή τους επιθυμία η προσέγγιση του ποθητού Σέντζα. Κοινά τους γνωρίσματα ο έντονος ερωτισμός , η ζήλια, η απληστία, η λαγνεία, η προσοχή στη διατήρηση των προσχημάτων.
Τέσσερα ανδρικά πρόσωπα αποτελούν την άλλη ομάδα. Κοινά στοιχεία τους η πονηριά, η υστεροβουλία, η ιδιοτέλεια, η διαφθορά, η υποταγή στη διαβρωτική δύναμη του χρήματος. Γνωρίζοντας τις εκατέρωθεν ατασθαλίες, βρίσκονται σε σχέση αμοιβαίας αλληλεξάρτησης. Ο Πρόεδρος της κοινότητας, ο ( ανέντιμος ) Ταμίας, ο ( αγράμματος ) Δάσκαλος και ο ( αστοιχείωτος ) Γιατρός αποτελούν τον ανδρικό κόσμο του Σέντζα.
Τα πρόσωπα αυτά εκπροσωπούν τους δύο κόσμους με τους οποίους συγκρούεται ο Σέντζας. Ο Σέντζας θα συγκρουστεί με το διεφθαρμένο αντρικό κόσμο, εκπρόσωπο του κοινωνικού περίγυρου, και με τον αισθησιακό, ερωτικό, γυναικείο κόσμο.
Ο Σέντζας φέρει προσωπείο. Η στέρησή του, που δηλώνεται από το ίδιο το όνομά του ( senza στα ιταλικά σημαίνει « άνευ» ) τον οδηγεί σε μια πλαστή πραγματικότητα, που του προσφέρει την υπεροχή και το μεγαλείο στον τομέα του έρωτα. Το προσωπείο για τον Σέντζα αποτελεί πραγματοποίησης του ονείρου. Στόχος της μάσκας δεν είναι τόσο η εξαπάτηση του Άλλου, όσο η εξαπάτηση του Εαυτού. Η μεγαλύτερη σύγκρουση του Σέντζα είναι ο εσωτερικός του διχασμός ανάμεσα στο όνειρο και την πραγματικότητα. Μια πραγματικότητα από την οποία δε θέλει να αποδράσει αλλά να την μετατρέψει. Το προσωπείο του δε παγιδεύει κανένα παρά μόνο τον ίδιο. Έτσι λοιπόν, ένας πλούσιος τραπεζίτης ονόματι Σέντζας εγκαταλείπει το αστικό περιβάλλον της Κωνσταντινούπολης και επιστρέφει στο νησιώτικο τρόπο καταγωγής του. Με τη δύναμη του χρήματος και του γοητευτικού παρουσιαστικού που διαθέτει θα προσπαθήσει από τη μια να κρύψει την πραγματική αιτία χωρισμού από τη γυναίκα του από την άλλη να δημιουργήσει μια πλαστή πραγματικότητα αποκαλύπτοντας τελικά τη σαπίλα της κοινωνικοπολιτικής πραγματικότητας.
Θα τα καταφέρει; Η συνέχεια επί της σκηνής.













